Każdy słyszał o sprzętowych produktach Fractal Audio Systems, ale kawałek słynnego Axe-FX można mieć także na komputerze? Mowa o FAS-FX Reverb, czyli pogłosach w formie wtyczek VST, AU i AXX.
Pierwsza i najważniejsza informacja brzmi: to są te same algorytmy, jakie cieszą uszy użytkowników Axe-FX II/AX8. Właściwie nie! One nie są takie same. Są lepsze. Ale po kolei.
Założenie producenta było proste: zaoferować jak najlepsze brzmienie, gotowe do użycia z łatwo dostępnymi i przejrzystymi regulacjami. Trzeba przyznać, że cel został zrealizowany. Panel sterowania, dostępny po otworzeniu plug-inu, jest banalnie prosty.
W trybie edycji Basic, możemy wybrać jeden i dopasować go do swoich potrzeb korzystając z podstawowych parametrów. Są to czas wybrzmiewania (Time), wielkość przestrzeni lub sprężyn (Size), Pre Delay (szczególnie przydatny kiedy Size ma małą wartość), poziomy wczesnych odbić i wybrzmiewania pogłosu (Early Level i Tail Level), wielkość pola stereo (Spread) i częstotliwości odcięcia (Low Cut i High Cut).
W sumie nic więcej nie potrzeba, żeby skorzystać wtyczki. Możemy na tym ekranie również zmienić rodzaj „silnika”, czyli algorytmu odpowiedzialnego za dany typ pogłosu, ale tę czynność proponuję zostawić do budowania własnych presetów. Na tym ekranie znajduje się także włącznik Hold, który w Axe/AX8 wykorzystuje się do tworzenia padów.
Dla zawodowców i poszukiwaczy
Wtyczka oferuje siedem algorytmów, które możemy wykorzystać jako bazę dla nowych ustawień. Warto tylko wspomnieć, że np. AX8 one też występują, ale nie możemy ich bezpośrednio wybrać. Jedynym sposobem na ich użycie jest zbudowanie presetu na bazie już istniejącego.
- Spring – symuluje zachowanie pogłosu sprężynowego znanego z klasycznych wzmacniaczy
- Room – oddaje krótki pogłos pomieszczenia
- Chamber – naturalny jasny, dźwięczny pogłos uzyskany w komorze pogłosowej (pomieszczeniu o ścianach bardzo dobrze odbijających dźwięk) poprzez umieszczanie w nim głośnika i mikrofonu
- Hall – symuluje naturalny długi pogłos sali koncertowej. Podobny nieco do algorytmu Room, ale trochę mniej „okrągły”, dobry do wybicia dźwięku
- Plate – symuluje drgającą płytę pogłosową i daje miękkie, gładkie brzmienia.
- Studio – odpowiada cyfrowym reverbom studyjnym
- Tunel – oddaje efekt rozchodzenia się dźwięku długiej, wąskiej przestrzeni (np. tunelu); dobry do efektów specjalnych.
Dopieszczanie i doprawianie do smaku odbywa się po wybraniu trybu Expert. Tutaj mamy do dyspozycji regulacje czasu rozproszenia odbić w przestrzeni (Diffusion Time) dla wczesnych odbić i „ogona” wraz z ich procentowym udziałem w całości brzmienia (Tail i Early Diffusion). Parametr Wall Diffusion definiuje jak szybko wybrzmienia (tail) budują gęstość pogłosu. Im mniejsza wartość rozproszenia, tym reverb dyskretniejszy. Mniej odbić, ale za to dłużej trwających. Większa wartość i jest odbicia szybko się zagęszczają.
W zakładce Expert ustawiamy też czas zanikania wczesnych odbić (Early Decay) i szerokość planu stereo, w jakim są one rejestrowane poprzez zmianę położenia wirtualnych mikrofonów (Mic Spacing).
Pogłos Fractala jest wielopasmowy, co pozwala na jeszcze lepszą kontrolę efektu. Low i High Time definiują niezależne czasy „trwania” dolnego i wysokiego pasma brzmienia. Punkt podziału ustalamy odpowiednim położeniem zwrotnicy (Crossover).
Kiedy wybierzemy jako algorytm Spring liczba parametrów zostaje ograniczona. Pojawiają się za to nowe: Count określa liczbę sprężyn (2-6); Tone ustawia „kolor” pogłosu, a Drive definiuje stopień przesterowania pogłosu sprężynowego.
To jednak jeszcze nie wszystko. Nowy pogłos można oprócz tego poddać korekcji parametrycznej (sekcja Tone), wprowadzić do niego modulację (okno Dyn/Mod) czy też ducking , sprawiający że pogłos zaczyna działać, kiedy poziom sygnału obniży się do zadanej wartości.
Pozostaje jeszcze okno Config, przy okazji którego możemy w końcu pokazać, dlaczego softwarowa wersja reverbu przewyższa sprzętowy oryginał. W Axe/AX8 na wejściu blok pogłosu sumuje sygnał stereo do mono. Oznacza, to że jeśli przed reverbem jakiś blok ustawimy w panoramie po jednej z stron to z pogłosu wyjdzie on i tak pośrodku. Można to porównać do wzmacniacza postawionego na sali koncertowej. Paczka jest jedna, ale sala sprawia, że dźwięk dociera do nas z różnych stron.
Wtyczka tego nie robi, gdyż zarówno na wejściu jak i wyjściu osobno przetwarza lewy i prawy kanał, chyba że zdecydujemy by sygnał wejściowy był monofoniczny.
Druga różnica to 16 poziomów parametru Desity, a nie 8 jak to ma miejsce w sprzętowym odpowiedniku. Density, to dosłownie gęstość. W tym przypadku należy potraktować ten parametr jak stopień kwantyzacji. Im wyższa wartość, tym efekt brzmi bardziej realistycznie. Bez obaw. Ustawienie na 2 już cieszy ucho, a 16 to już uczta.
Producent dostarcza wtyczkę z 62 gotowymi ustawieniami, wśród których są 43 presety z Axe. Niektóre z gotowych ustawień są odpowiednikami “klasyków”. London Plate to odpowiednik płytowego pogłosu EMT 140 (pomyślcie: 270 kg płyta w Abbey Road), a Sun Plate ma oddawać pogłos wykorzystywany w Sun Studio Records (kto tam nie nagrywał…). Presety są one czytelnie podzielone na kategorie: Small, Medium, Large, Outdoor, Room, Hall, Plate, Spring, Exotic. Ostatnią jest kategorią jest User, czyli miejsce na Wasze własne ustawienia.
W AX8 reverby są drugim, po wzmacniaczach, blokiem pod względem zapotrzebowania na moc DSP. Dla komputera to pestka i pogłosy specjalnie nie obciążają CPU. Reverb sprężynowy to ok. 3-4% mocy CPU, a pozostałe algorytmy 10-12% przy ustawieniu Density na maksimum.
Jak to gra?
Tak jak w Axe. Pięknie. Brzmienie jest pełne, okrągłe, organiczne, prawdziwe. Dla mnie zarówno sprzętowe i programowe pogłosy FAS stają się wzorcem metra. Są po prostu znakomite, a lepsze są chyba tylko sprzętowe pierwowzory. Jedynym mankamentem jest brak wersji demo. Można owszem kupić Axe, ale to jednak nie tędy droga, żeby zapoznać się z brzmieniem FX Reverb…
Nagrania udostępnione przez Simeona Harrisa pokazują kilka brzmień w działaniu. Wtyczka zostałą zapięta na wysyłce, z powrotem ustawionym na poziomie 0 db. Poniżej lista użytych presetów i poziomów sygnału na wysyłce.
Odtwarzane pliki zapisane są w formacie WAV (24-bit, 48 kHz).
- Orchestra – Concert Hall +2 db
- Drums – Medium Room +2 db
- Organ – Large Cathedral +3.5 db
- Hammond – Medium Spring -12 db
- Synth – Huge Cathedral 0 db
- Rhodes – Wide Hall 0 db
- Piano – Ambient Piano 0 db
Druga próbka
Poniżej jeszcze jeden plik testowy. Również w wykonaniu Simeona. Tym razem zapisany w MP3, za to bardziej gitarowy…
Clean Guitar – Deep Space
Distorted Guitar – Large Plate
Gritty Guitar – Rec Studio A
Funk Guitar – Rec Studio C
Chorus Guitar – Rich Hall
Hammond – Medium Spring
Rhodes – Rich Hall
Synth Strings – Asylum Hall
Orchestra – Concert Hall
Drum Machine – Ambience
Piano – Ambient Piano (Presets we wtyczce autorstwa Simeona)
Horns – Small Room
Drums – Large Wooden Room
Guitar Harmonics – Chasm (Presets we wtyczce autorstwa Simeona)
Formaty: VST, AU, AXX, dla Windows 32- i 64-bity; klucz iLok lub oprogramowanie iLok
Cena: 199,95 USD
Film: FAS
Nagrania: by courtesy of Simeon Harris
Dziekujemy M@-towi z Fractal Audio Systems za udostepnienie plug-inów do testów.
One thought on “Jakość poza konkurencją: FAS-FX Reverb”